شاید هر یک از ما نابرابریهای اجتماعی را در زمینههایی مانند جنسیت، ثروت، تحصیلات، فرصتهای شغلی، دسترسی به مراقبتهای بهداشتی یا هر زمینه دیگری تجربه کرده باشیم. این نابرابریها را میتوان نه تنها در سطح کشور، بلکه در تمام جهان مشاهده کرد. درست مانند تار عنکبوتی که در سراسر جهان تنیده شده باشد.
اگرچه نابرابریهای اجتماعی ممکن است به سیاستهای هر کشور مربوط باشد، اما ما به عنوان عضوی از جامعه میتوانیم از خودمان شروع کنیم. چگونه هر یک از ما به نوبه خود میتوانیم نقشی در رفع این نابرابریها داشته باشیم؟ برای اینکه یک قدم به سمت جامعهای دور از نابرابریها نزدیکتر شویم، ادامه مطلب را از دست ندهید.
چرا باید برای رفع نابرابری های اجتماعی اقدام کنیم؟
همین حالا که در حال مطالعه این مطلب هستید، نابرابری اجتماعی در زمینههایی مانند درآمد، جنسیت، سن، معلولیت، گرایش جنسی، نژاد، طبقه اجتماعی، قومیت، مذهب و فرصت های شغلی و… در حال رخداد هستند. اما نابرابریهای اجتماعی چه تاثیری روی ما دارند؟
این نابرابریها در بلند مدت، توسعه اجتماعی و اقتصادی را تهدید میکنند، باعث فقر میشوند و احساس رضایت و عزت نفس مردم را از بین میبرند. همه این عوامل دست به دست هم میدهند و ممکن است باعث جنایت، بیماری و تخریب محیط زیست شوند.
اگر مردم در هر جای جهان از فرصت زندگی بهتر محروم شوند، دیگر نمیتوان آیندهای بهتر را برای مردم و کره زمین متصور شد.
چند مثال ساده از نابرابری های اجتماعی
طبق مطالعهای از هر 6 نفر، یک نفر تبعیض و نابرابری اجتماعی را تجربه کرده است و در این بین زنان و افراد معلول بیشتر از در معرض این نابرابری بودهاند. نابرابری اجتماعی در هر جایی از جهان وجود دارد:
زنان و کودکانی که به مراقبتهای بهداشتی دسترسی ندارند و هر روز بر اثر بیماریهای قابل پیشگیری مانند سرخک یا سل جان خود را از دست میدهند.
افراد مسن، مهاجران و پناهندگانی که با تبعیض های زیادی مواجه هستند.
نقش هر یک از ما در رفع نابرابری های اجتماعی چیست؟
مشکلات و چالشهایی مانند فقر، تغییرات آب و هوایی، مهاجرت یا بحران های اقتصادی تنها به یک کشور یا منطقه محدود نمیشوند. حتی در ثروتمندترین کشورها نیز افرادی وجود دارند که در فقر مطلق زندگی میکنند و عواقب نابرابری های اجتماعی در نهایت گریبانگیر همه ما میشود. اما وظیفه ما در برابر این نابرابریها چیست؟
پایان دادن به فقر در همه اشکال و در همه جای جهان
فقر ابعاد مختلفی دارد اما دلایل شایع آن شامل بیکاری، محرومیت اجتماعی و آسیبپذیری بالای برخی جمعیتها در برابر بلایا، بیماریها و… است. تخمین زده میشود که 7 درصد از جمعیت جهان- حدود 575 میلیون نفر- تا سال 2030 در فقر مطلق زندگی خواهند کرد. اما چه کاری از دست ما برمیآید؟
مشارکت در سیاست گذاریها، کمک به ایجاد فرصتهای شغلی، اهمیت به آموزش همگانی و… از جمله کارهایی هستند میتوانیم برای رفع نابرابری اجتماعی انجام دهیم.
جهانی عاری از گرسنگی
تا سال 2022، نزدیک به 9.2 درصد- 735 میلیون نفر- در وضعیت گرسنگی مزمن قرار داشتند و عدم دسترسی به غذای مناسب دغدغه بسیاری از مردم جهان است. شاید اصلیترین دلیل گرسنگی قیمت بالای مواد غذایی است. علت افزایش قیمت مواد غذایی هم به عواملی مانند کاهش تولید مواد غذایی، شوکهای آب و هوایی و ناامنی مدنی و… برمیگردد.
برای رفع این نابرابری اجتماعی حمایت از کشاورزان و بازارهای محلی، انتخاب مواد غذایی پایدار، جلوگیری از هدر رفت مواد غذایی و سرمایه گذاری در این بخش میتواند تاثیرگذار باشد.
تضمین سلامتی و زندگی سالم برای همه مردم
بخش قابل توجهی از مردم جهان همچنان به خدمات بهداشتی دسترسی ندارند. اگرچه سازمان بهداشت جهانی اهدافی برای پایان دادن به اپیدمی ایدز، سل، مالاریا و سایر بیماریهای واگیر تا سال 2030 دارد، اما دستیابی به این اهداف نیازمند دسترسی به داروها و واکسن است که تولید این اقلام هزینهبر خواهد بود.
ما به نوبه خود برای رفع این نابرابریهای بهداشتی میتوانیم از افراد آسیبپذیر به ویژه زنان و کودکان در حوزه سلامت حمایت کنیم، آگاهی جامعه در رابطه با موضوعات بهداشتی را افزایش دهیم و به حفظ سلامت خود و اطرافیانمان کمک کنیم.
آگاهی رسانی از طریق آموزش با کیفیت
پیشبینی میشود که تا سال 2030، نزدیک به 84 میلیون کودک و جوان از مدرسه بازبمانند و حدود 300 میلیون دانش آموز فاقد مهارتهای لازم برای زندگی باشند. علم، آگاهی و آموزش سه ضلع مثلثی هستند که جهان را از نابرابری اجتماعی نجات میدهند.
نقش ما در رفع نابرابری اجتماعی در حوزه آموزش این است که از دولت بخواهیم که آموزش را در اولویت قرار دهد، هر جا که نیاز است مدرسه بسازیم و معلمانی باسواد و دلسوز را برای آموزش به فرزندانمان انتخاب کنیم.
توانمندسازی زنان و دختران برای دستیابی به برابری جنسیتی
برابری جنسیتی نه تنها یکی از حقوق اساسی بشر است، بلکه ضرورتی برای دستیابی به صلح جهانی است. نیمی از جمعیت جهان را زنان تشکیل میدهند و نقش پررنگی در صنعت های مختلف ایفا می کنند. با این حال همچنان 23 درصد کمتر از مردان در سطح جهان درآمد دارند.
از سوی دیگر زنان در معرض خشونتهای جنسی قرار دارند. بر اساس گزارشها حدود 35 درصد از زنان بین 15 تا 49 سال تحت خشونت فیزیکی یا جنسی قرار گرفتهاند. اما برای رفع این نابرابری جنسیتی چه میتوان کرد؟
اگر دختر هستید، با حقوق خود آشنا شوید و این حقوق را به دیگران نیز آموزش دهید. اگر مرد هستید، در کنار زنان برای دستیابی به برابری جنسیتی بایستید و روابط سالم و محترمانهای با آنها داشته باشید.
اقدامات خیریه دکتر نراقی برای رفع نابرابری اجتماعی
خیریه دکتر نراقی بیش از 20 است که فعالیت خود را برای حمایت از محرومان و نیازمندان آغاز کرده است. هدف این خیریه برقراری عدالت آموزشی و از بین بردن ریشه فقر و تنگدستی است. تاسیس چندین مدرسه و تجهیز کردن سرای سالمندان تنها گوشهای از اقدامات خیرخواهانه این موسسان خیریه است.
با حمایت خانواده دکتر نراقی امید داریم روز به روز به سمت جامعهای عاری از نابرابریهای اجتماعی قدم برداریم و مسئولیت خود در قبال انسانهای دیگر را به انجام برسانیم.